zondag 10 februari 2008

Jacqueline du Pré

"Een vrouw met een grommend instrument tussen haar benen" (Jeroen Pauw).
De Engelse celliste Jacqueline du Pré (haar Franse naam is te wijten aan het feit dat haar familie van Jersey kwam) is geboren op 26 januari 1945 en veroorzaakte al zeer jong grote ophef. Nadat haar moeder (een amateur-pianiste) haar de eerste muzieklessen had gegeven, was het vooral William Pleeth die haar talent zou ontwikkelen, ook al volgde ze master classes zowel bij Pablo Casals als bij Rostropovitsj en Paul Tortelier (ze maakte overigens met alle drie ruzie).
Jacqueline du Pré had een heel persoonlijke, romantische visie op cello spelen. Bijgevolg hield ze niet van hedendaagse componisten en evenmin verdiepte ze zich in de maatschappelijke context van de muziek (beroemd is de anekdote dat ze in Oslo moest gaan optreden en dat ze moest bekennen dat ze niet wist waar Oslo ergens lag).
In 1967 is Jacqueline gehuwd met de Israëlische pianist Daniel Barenboim. Volgens de film "Hilary and Jackie" van Anand Tucker uit 1998, gebaseerd op het ontluisterende boek "A genius in the family" van Hilary en Piers du Pré, was ze jaloers op het huiselijke geluk van haar zus Hilary, omdat ze zelf door Barenboim bedrogen werd.
Hilary speelde zelf ook cello, maar hield ermee op omdat ze niet tegen het succes van haar zus kon optornen. Diezelfde verafgoding van haar zus zou ertoe geleid hebben dat ze geen weerstand bood, toen deze "eiste" dat ze met haar man, de dirigent Christopher "Kiffer" Finzi, seks zou hebben.
Hilary is nu nog altijd getrouwd met Kiffer, al vrijde die bepaald niet tegen zijn zin met Jackie. Volgens zijn dochter Clare (The Mail on Sunday, 10/1/1999), die hen op zesjarige leeftijd betrapte en er zodanig door getraumatiseerd werd dat ze er anorexia van kreeg en haar cello-studies moest laten schieten, zou hij op dat moment enkel opgemerkt hebben: "Jackie heeft grotere tieten dan je moeder, hé?" Nog steeds volgens dezelfde bron had Kiffer wel meerdere extra-maritale relaties, vaak onder het echtelijke dak.
Niet lang daarna, in de herfst van 1973, kreeg Jacqueline MS. Alhoewel er soms wordt beweerd dat ze toch nog altijd concerten gaf vanuit haar rolstoel, verscheen ze nog datzelfde jaar voor het laatst op een podium. Alhoewel ze zelf geen boog meer kon vastnemen, zou ze toch nog een tijdlang blijven lesgeven. Ze overleed in 1987, exact op mijn 36ste verjaardag. Zij is dan 42.
Haar dood is de makers van de film “Hilary and Jackie” zwaar opgebroken, want nu moesten ze de film in eigen beheer draaien, daar de Hollywood-studio's een "optimistisch" einde wilden. In de film speelt actrice Emily Watson zelf de cello (ze had namelijk vroeger reeds cello-lessen gevolgd), maar je hóórt Caroline Dale (omdat Yo Yo Ma weigerde).
In Engeland wordt Jacqueline du Pré nog steeds als een godin vereerd en het boek en de film worden dan ook als "schandalig" afgedaan (met cellist Julian Lloyd Webber, de broer van Andrew, op kop). Kort daarna verscheen een andere biografie, door collega-celliste Elizabeth Wilson (Weidenfeld & Nicolson) en alhoewel deze geautoriseerd was door Barenboim (wiens overspelige relatie met Helena Bashkirov in Parijs - terwijl Jacqueline al ziek was - wordt geminimaliseerd), wordt juist déze versie als de "enige, echte" omarmd!
Maar goed, waarom geef ik toch de voorkeur aan "dat andere" boek? Ik heb het toch ook allemaal niet zelf meegemaakt? Nee, maar ik baseer mij op de derde persoon, waarover niemand spreekt: de broer Piers. Waarom zou hij zijn medewerking verleend hebben aan een boek waarin de ene zuster wraak zou willen nemen op de andere? Tenzij het gewoon de waarheid was, natuurlijk...

Geen opmerkingen: